Er is in mijn onderzoek geconstateerd dat er onvoldoende representatie van biculturelen is in de culturele sector en dat er sprake is van tokenisme binnen grotere kunstinstellingen. Deze resultaten zijn vastgesteld in een doelgroepenonderzoek in de vorm van een enquête met dertig respondenten en uit verschillende interviews met makers en experts uit het werkveld. Uit deze constatering kwam mijn fascinatie voort: "Wat zou het fantastisch zijn als musea oprechte verbindingen maakt met biculturele makers om oppervlakkige samenwerkingen te voorkomen." Representatie speelt een grote rol in deze kwestie, omdat het bijdraagt aan het gevoel van inclusie en het verminderen van stereotypes. Een organisatie die actief bezig is met het includeren van biculturele makers in het culturele werkveld, is mijn externe partner Alien Mag.
Hieruit vloeide mijn ontwerpvraag: “Hoe kan Alien Mag bijdragen aan duurzame en oprechte samenwerkingen tussen de gevestigde orde en biculturele makers?”
Samen met Alien Mag is er gebrainstormd over mogelijke oplossingen: het maken van een magazine waarin biculturele vrouwen worden gerepresenteerd of een toolkit voor de gevestigde orde om bijvoorbeeld pijnlijk taalgebruik te vermijden. Na overweging en onderzoek is er gekozen voor het organiseren van een panelgesprek met een netwerkmoment in de vorm van een evenement. Het hogere doel van dit evenement is om de gevestigde orde bewust te maken van de uitdagingen waar biculturele makers binnen het culturele werkveld tegen aanlopen. Daarnaast biedt dit evenement voor biculturele makers een veilige plek om deze uitdagingen uit te spreken en erkenning te krijgen voor hun worstelingen.
Tijdens het panelgesprek wordt er gesproken over uitdagingen binnen het tokenisme waar biculturele makers tegenaan lopen. Dit gesprek wordt gevoerd met vrouwelijke biculturele professionals uit het creatieve werkveld, onder leiding van een ervaren moderator op het gebied van het sociale culturele domein. Daarnaast vindt er ook een netwerkmoment plaats in de vorm van een speeddate, om gelijkwaardige verbinding tussen biculturele makers en de gevestigde orde te bevorderen.
De ontwerpoplossing is getest aan de hand van doelgroepen-onderzoeken in de vorm van enquêtes, prototypes die zijn voorgelegd aan de externe partij en mensen uit het werkveld, en er zijn onderdelen uit het netwerkmoment getest met een focusgroep. Daarnaast is er onderzoek gedaan naar diverse casestudies die de werking van het panelgesprek en netwerkmoment ondersteunen.
Artist statement
Als Ghanese vrouw, opgegroeid in Delft, in een witte wijk, met witte vrienden en witte leraren, heb ik niet veel voorbeelden gekend die op mij lijken. In de klas vormde ik samen met vier andere personen van kleur de minderheid. Ik herinner me nog dat ik op 7-jarige leeftijd naar de neus van de juf keek en dacht: wanneer zal mijn neus ook zo naar voren groeien in plaats van naar de zijkant? Niet wetende dat mijn neus prima is zoals die is.
Het gemis van mensen die op mij lijken en mijn uiterlijk konden bevestigen, was onbewust groot. Deze herinnering sluit aan bij de bevindingen van auteur Rudine Sims Bishop: “Kinderen hebben behoefte aan zowel spiegels als ramen. Veel gekleurde kinderen zien de wereld alleen via ramen en zij hebben spiegels nodig. Andere kinderen zien alleen spiegels en zij moeten de wereld ook door ramen leren zien.” (1990). In mijn jeugd keek ik voornamelijk door ramen, waardoor ik deze ramen begon te zien als spiegels, reflecties van mijn identiteit. Als ik meer rolmodellen als spiegels had gehad, had ik meer bevestiging gehad over mijn uiterlijke kenmerken.
Zoals uit mijn ervaringen als bicultureel persoon van kleur blijkt, heeft het gebrek aan representatie een negatief impact gehad op mijn zelfbeeld. Deze persoonlijke ervaring is slechts een deel van het bredere vraagstuk van representatie en inclusie en niet enkel mijn persoonlijke ervaring, want ook in de culturele sector worden deze stemmen steeds luider. Dat
heeft mij ertoe gezet om dit onderwerp binnen deze sector verder te onderzoeken.
De #Blacklivesmatter beweging in 2021 zette racisme in een ander licht en gaf een een vernieuwde blik op dit maatschappelijk probleem. Want het perspectief dat Black Lives Matter mij bracht, hielp mij om racisme beter te begrijpen en mijn ervaringen in perspectief te zetten. Na het volgen van het Black Lives Matter-seminar, vormde ik samen met 5 andere HKU genoten het dialoogplatform ‘Open Up!’. Tijdens de dialoogavonden gefaciliteerd door Kargadoor werden verschillende onderwerpen waaronder racisme behandeld. Deze oprichting resulteerde in mijn bijdrage binnen de diversiteit en inclusie werkgroep binnen de HKU en een deelname aan het panelgesprek tijdens het “Slavernij excuses van Utrecht”.
Ambities
Een grote ambitie van mij is dat ik veranderingen wil maken binnen de maatschappij voor minderheidsgroepen binnen de creatieve sector. Hopelijk heb ik over vijf jaar een eigen platform waarbij ik biculturele makers representeer. Het lijk mij leuk om een fysieke magazine te creëren waarin verschillende onderwerpen over de black community zoals trends, eten, kunst en the finer things in life aan bod komen.
Geleerd tijdens de studie
Dat je altijd moet reflecteren en je proces goed moet bijhouden! Reflectiemodellen werden vanaf het eerste jaar al in ons gestampt, en nu in het laatste jaar snap ik waarom. Het helpt je om goed op de details te letten en op een later moment bijzonderheden te kunnen analyseren.
Ook heb ik in deze studie geleerd hoe je onderzoek doet. Ik kom van de mavo - mbo - hbo, ik heb een lange weg afgelegd, waarin ik bijna geen onderzoek heb gedaan. Tijdens deze studie was dit een leerproces en een uitdaging, want het is niet zonder tranen of moeilijkheden gelukt. Toch heb ik hier een mooie skill uit kunnen halen en neem ik deze leerpunten mee naar de toekomst.
